Spor Yapanların Alması Gereken Vitaminler
Spor Yapanların Alması Gereken Vitaminler
Spor yapanların unuttuğu bir şey var! Vitaminler, kas hücrelerinde reaksiyona girerek kasın büyümesini ve gelişmesini sağlar. Oysa birçok sporcu, spor yaptığı dönem boyunca vücudundaki vitamin dengesine dikkat etmiyor. Karbonhidrat, protein ve yağ ağırlıklı beslenmesinin kas oluşumunda yeterli olduğunu sanıyor. Lakin vitamin eksikliği durumunda, iskelet sistemi, kas gelişimi ve kemik yapısı soru yaşar ve vücutta yıkım başlar.
1. B1 Vitamini
B1 vitamini karbonhidrat metabolizmasında rol alan önemli bir vitamin türüdür. Vücudumuza aldığımız karbonhidratları parçalayarak enerji temini için glikoza dönüşmelerini sağlar. Kalp ve merkezi sinir sistemi, enerji ihtiyacını karbonhidratlardan karşıladığından dolayı B1 vitamini vücut için elzem hale gelir.
Sporcular için ise B1 vitamini alımı ekstra önem kazanıyor çünkü, sporcular genelde enerji kaynağı olarak karbonhidratları tercih ederler ve karbonhidratların enerji kaynağı olarak kullanılması da bu vitamine bağlı durumdadır.
2. B3 Vitamini
B3 vitamini karaciğer tarafından vücudumuza besin yoluyla aldığımız triptofandan sentezlenir. Diğer adı niyasin olan B3 vitamini, vücuttaki kan dolaşımını düzenlemede ve merkezi sinir sisteminin işleyişinde önemli rol oynar.
Vücutta yeterli düzeyde bulunan B3 vitamini insülin, östrojen, projesteron ve testesteron gibi hormonların sentezlenmesi için hayati rol oynamaktadır. Hal böyleyken bu özelliğiyle Niyasin, özellikle vücut geliştirme sporu başta olmaz üzere tüm spor dallarıyla uğraşan insanlar için elzem hal almaktadır.
3. B12 Vitamini
B12 vitamini vücutta, karaciğerde, böbreklerde ve vücudun diğer dokularında depolanabilen bir vitamindir. Bu vitaminin temel görevi ise, kırmızı kan hücrelerinin üretimini sağlamak ve merkezi sinir sisteminin korunmasını sağlamaktır. Folik asit ile beraber çalışarak vücutta var olan demir mineralinin daha iyi çalışmasına yardımcı olur.
B12 vitaminin vücudumuz için belki de en önemli görevi diyebileceğimiz bir diğer durum ise vücutta, asetilkolin üretimini arttırmasıdır. Asetilkolinin görevi ise; beyindeki sinir iletimini düzenlemektir ve bu da Alzheimera karşı koruyucu etki göstermesi anlamına gelmektedir.
Aynı zamanda, vücutta büyümeyi hızlandırma ve vücudun enerjik kalmasını sağlama gibi görevleri de bulunan B12 vitamini, sporcular tarafından dikkatleri üzerine çekmeyi başarmıştır.
4. D Vitamini
D vitamini, yağda çözünen bir vitamin türüdür. Bu vitamini doğal yollardan "Güneş” ve besinlerden almamız mümkündür. Güneşten yayılan Ultraviyole ışınları derimiz üzerindeki yağları harekete geçirir ve D vitaminin, besin dışı yollardan vücutta üretimini gerçekleştirir.
D vitamini, kas zayıflığına karşı vücudumuzu korur ve bağışıklık sistemimizi kuvvetlendirir. Kemik ve kaslarımız için elzem mineraller olan kalsiyum ve fosforun vücuttaki dengesini sağlar. Vücuttaki üreme fonksiyonlarının düzenli işleyişinde rol alır. Buna ek olarak, özellikle erkeklerde "Testosteron” hormonun salgılanmasını sağlayan faktörler arasında yer almaktadır. (Ancak, gereğinden fazla D vitamini alımının testosteron hormonunun salgılanmasını daha da arttırdığı görülmemiştir.) Hal böyleyken, D vitamini sporcular için de elzem olan bir diğer vitamin çeşidi olarak karşımıza çıkmaktadır.
5. C Vitamini
Daha çok meyve ve sebzelerde bulunan ve suda çözünen vitamin olan C vitamininin, vücutta kolajen üretiminden alyuvarların işlemesine kadar çok sayıda görevi bulunur. İnsanlar için zorunlu bir vitamin olan C vitamini aynı zamanda güçlü bir antioksidan deposudur. Antioksidanlar, bağışıklık sistemimizi ve kas hücrelerimizi her türlü fiziksel ve kimyasal yıkımlardan korurlar.
Sahip olduğu antioksidanlarla, spor sırasında zorladığımız vücudumuzda oluşacak olan kas ve kemik hasarlarının en aza indirgenmesine yardımcı olur. Buna ek olarak, düzenli olarak tüketiminin yağ yakımını arttırması da C vitaminin bilinen diğer faydalarındandır.
Vitamin Çeşitleri Ve Özellikleri Nelerdir?
Vitaminler, suda çözünen vitaminler ve yağda çözünen vitaminler olarak 2’ ye ayrılmaktadır. Suda çözünen vitaminler B sınıfı vitaminler (B1, B2, B3, B6, B9 ve B12) ve C vitamini'dir. Suda eriyen vitaminler, vücudumuzda birikmedikleri ve rahatlıkla atılabildikleri için bu vitamin gruplarında doz aşımı yaşamayız. Ancak, yağda eriyen vitaminlere (A, D, E ve K) göz attığımızda, çözümü yağda gerçekleştiği için vücuttan atılımı suda çözünen vitaminler gibi mümkün olmaz ve vücudumuzun yağ depolarında birikirler. Bu nedenle, bu vitaminlerin ihtiyaç olmadan bilinçsiz tüketimi ya da uzun süre ihtiyaç olandan fazla tüketimi vücutta toksik etki yaratabilmektedir. Dolayısıyla, bu vitaminleri kullanmadan önce bir vitamin testi yaptırarak, bunlara ihtiyacınız olup olmadığını görüp ona göre rotanızı çizmeniz daha sağlıklı olacaktır.
Vitaminler, herkes için önemli olsa da sporcular için ekstra önemli olduğunu söylemek mümkün.